vrijdag 1 mei 2015

Rondvaart door Indisch Amsterdam 2019

Rondvaart door Indisch Amsterdam "Gordel van Smaragd".


Wat kunt u verwachten?
Tijdens een tocht van maar liefst 2 ½ uur  vaart u met een rondvaartboot langs diverse hoogtepunten die een connectie hebben met het voormalig Nederlands-Indië. Onze Indische gidsen geven uitleg over achtergronden van deze unieke panden en plekken, aangevuld met leuke anekdotes die u niet in geschiedenisboekjes vindt. Geheel in Indische sfeer wordt ook aan de inwendige mens gedacht: tijdens de tocht krijgt u koffie of thee met spekkoek en een lichte maaltijd met ketoprak, rijst, ayam besengek, tempe en krupuk geserveerd. Inbegrepen zijn koffie, thee en een consumptie voor fris of licht alcoholische dranken.

Voor wie?
Voor iedereen die affiniteit heeft met de geschiedenis van Nederlands-Indië en nieuwsgierig is naar allerlei Indische weetjes. Maar u bent uiteraard ook van harte welkom voor gewoon een gezellige middag op het water in Indische sfeer.  

De inschrijving geschiedt in volgorde van betaling. De kosten bedragen € 52,50 per persoon. Het bedrag zien we graag uiterlijk vijf dagen voor de tocht bijgeschreven op IBAN-nummer NL89 ABN A 048.97.01.906 van Stichting Cerita Fakta. Vermeld s.v.p. hierbij de datum van de tocht, uw telefoonnummer en/of uw e-mailadres! Bel voor meer informatie naar 0637291327

De opstapplaats van de boot bevindt zich in het centrum van Amsterdam bij de Stopera op loopafstand van een grote parkeergarage die goed bereikbaar is. Tevens vindt u vlakbij diverse tram- en metrohaltes.

Deze culturele vaartocht is een initiatief van Carol Burgemeestre, Peter Bouman (IndoNu), Ingrid Florentinus (LV-INOG), Tino Pattipilohy (Cerita Fakta) en Frans Leidelmeijer (Tussen Kunst & Kitsch).
Gidsen: Peter Bouman en Frans Leidelmeijer. De vormgeving van dit project is gedaan door Zwing Wieland, Z Design for Press & Internet, www.zwing.nl

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

De boot vertrekt vanaf de opstapplaats bij de Stopera, zorg dat u 30 minuten van tevoren aanwezig bent want we vertrekken op tijd.

De tocht gaat altijd door, behalve bij noodweer in welk geval een nieuwe datum zal worden gepland. Er vindt geen restitutie van reeds betaalde gelden plaats.

Indien de boottocht niet door kan gaan vanwege te weinig deelnemers ontvangt u uiterlijk 1 week van tevoren bericht. U kunt dan kiezen voor restitutie of deelname op een andere nog bekend te maken datum.

Indien u zelf wenst te annuleren dan kan dat tot 2 weken van tevoren kosteloos. Daarna vragen wij een vergoeding van 50 %. Het is altijd mogelijk om iemand anders in uw plaats te laten deelnemen, mits de naam van deze persoon uiterlijk 2 dagen voor de vaartocht per mail aan ons is doorgegeven.

Graag bij uw aanmelding vermelden: uw naam, adres, postcode, email en telefoonnummer.
Voor meer informatie kunt u kijken op: www,stichtingceritafakta.blogspot.nl

Foto's Indische Rondvaart 19 oktober 2019








Foto's 30e Indische Rondvaart 18 augustus 2019









Foto's Indische Rondvaart 23 juni 2019



Rondvaart 18 juni 2019 

Indische rondvaart Pajong vriendenclub van het IHC, 21 april 2017

IMG 8069

Voor meer foto's onderstaande link aanklikken.

Indische rondvaart Amsterdam 20 augustus 2016





Link voor de foto's van 20 augustus:

Reacties:

Tino..namens het bestuur van Tropenvrienden Den Helder,
ook jij bedankt voor de samenwerking en geweldige dag!
Ik hoop je snel te zien in onze toko!


Namens alle leden van Tropenvrienden Den Helder bedankt voor de geweldige dag. Een dikke djempol!



Lien Tannenbaum ook jullie bedankt het was super xxxxxx
-----

L.s.

Vandaag slecht weer, koud en miezerig. Hoe anders was het gisteren bij de Indische rondvaart. Wat een zonnige dag : zet indische mensen bij elkaar en er is een kumpulan!! Zo ook gisteren, rustig, babbelend, gedisciplineerd en vriendelijk allemaal de boot in. De gastvrouw/gastheer, u dus, had al gezorgd voor wat katjang en kroepoek. En dan was er de vrolijkheid, praten met mensen die je nog nooit had gezien, maar die je in je onbewuste ergens van kende. Muziek van vroeger toen en nooit weg geweest. En dan de twee gastsprekers: Frans en Peter, goed stel!! Soms moesten ze heel hard praten, vechten tegen de bierkaai van kumpulan nieuws etc. Gezellig! De vriendelijk vrijwilligers: eerst koffie en spekkoek, daarna het eten en zoals het hoort: heel eenvoudig en lekker, met zorg bereid en als toetje pisang goreng. Netjes ook gevraagd wat je bij het eten wilde drinken. Als dat geen indische gastvrijheid is! Prachtig ook dat er aan het milieu werd gedacht: het milieuvriendelijke bestek in een mooi hoesje. Bestek maar bewaard. Een heel goed en gezellig concept: de Indische rondvaart!

met vriendelijk groet, Th. Hartman

---------

Indische rondvaart Amsterdam 25 juni 2016

DSC 0021

Link voor de foto's van 25 juni
http://jalbum.net/a/1732432



Indische rondvaart Amsterdam 14 mei 2016

Column

Daniélle Lemaire 


http://jalbum.net/a/1721570

Column
Ellen Hitipeuw


















Het avontuur van Oelie, Nootje en Kaatje op de Indische boottocht

Daar liepen ze dan, samen in de Kalverstraat van Amsterdam op weg naar … Tja op weg naar waar ook alweer?
Ergens bij de Stopera moesten ze zijn. Tijdens hun wandeling hoorden ze mensen voor hen praten over een Indische boottocht bij de Stopera.

Dat zou een mooie kans zijn. Misschien kunnen we op die boot mee terug naar de Molukken, want dat is ons thuisland.
De drie noten, genaamd Foelie, Noot en Muskaat, waren samen met een heleboel andere nootmuskaten en een enkele verdwaalde foelie, terecht gekomen in Nederland. We worden vast niet gemist en zijn twee maanden terug ontsnapt uit een container van stichting TitanE uit Houten. Zij willen ons en andere produkten uit de Molukken hier verkopen in Nederland. Wat die andere produkten zijn? Sagomeel en sempe’s. Sagomeel doe je in zo’n sempe, schaal om er papeda (pap) van te maken, die je met een lekker sausje kunt eten, met vis en krabbetjes ofzo. Er zijn ook mooie trommels meegekomen, want er schijnt veel vraag hier naar te zijn.
Maar wat is het toch koud zeg!. We missen de warme zon, de bruine mensen, de vrolijke taal, geuren en kleuren!. Hier in Nederland is alles zo koud en wit, hoewel de samenleving aardig begint te kleuren!

Zoals het meestal bij de Molukkers gaat, hebben wij ook koosnaampjes, dus werd het Oelie, Nootje en Kaatje. Hoe wij in Holland toch een beetje bekend zijn? Dat is een lang verhaal en het begon heel veel eeuwen terug, toen de Hollanders op avontuur gingen. Zij stapten toen op hun boten en gingen links- of rechtsom de aardbol rond. Nootmuskaat is al eeuwenlang een bekende smaakmaker in de Nederlandse keuken.
En wij drietjes willen nu ook nog wel die geschiedenis hierover horen en dat kan blijkbaar op die Indische Boottocht.
Warempel, daar zien wij een vlag, ze noemen het hier een “banner” (verengelst) met daarop vermeld: ‘Indische Rondvaart’.
Sommige nieuwsgierige mensen lopen na het lezen ervan door: “Oh dat is voor Indische mensen, dus niet voor ons”. Misschien is het toch beter om er “Indië boottocht” op te zetten …
Stiekem springen wij behendig op de boot en gaan ergens bij het raam op een richel een plekje zoeken.. Wij vallen niet op en de deelnemers aan de boottocht hebben het veel te druk met elkaar. Ze hebben het soms zo druk met elkaar, dat ze vergeten, dat de gidsen moeite hebben om hun verhaal over te brengen. En daar kom je toch allemaal eigenlijk voor, die vergeten geschiedenis uit het verre oosten. Op een placemat staan mooie plaatjes, soms van gebouwen en vaak een detail uit een gebouw, dat we passeren. Dit is soms verwarrend, want je zoekt naar de vorm van een bepaald gebouw, maar dan zie je alleen een foto van een schilderij of een ander kunstwerk, dat zich in het gebouw bevindt. Daarnaast krijg je gelukkig ook nog informatie over de route met haar gebouwen met iets meer informatie erover. Dat kun je meenemen naar huis om het nog eens rustig na te lezen en misschien hierover wat verder te gaan zoeken.
Van het luisteren naar de gidsen en het bekijken van de deelnemers aan de boottocht krijg je wel trek in iets lekkers. De deelnemers genieten van een plakje spekkoek en krijgen ook nog warme en koude dranken. Ze zien ons niet en wij kijken lijdzaam toe, we hebben ook geen tasje met een natje en een droogje meegenomen.
De tocht voert ons van de Stopera via het water naar de handelsgebouwen aan de Oude Turfmarkt. Wist u dat het Allard Pierson Museum is gevestigd in het pand van de voormalige Nederlandse Bank en dat “dokter djawa”/journalist Abdul Rival in 1899 als eerste inlandse student Europese kunst woonde aan de Grimburgwal in het Binnen Gasthuis? Via het Scheepvaartmuseum gaan we terug en passeren nog meer gebouwen, die door hun geschiedenis zijn verbonden aan onze geschiedenis.
In de Hortus Botanicus op de Plantage Middenlaan zijn allemaal exotische planten te zien en velen met medicinale krachten. Aan de Herengracht passeren wij nog meer bekende gebouwen en varen we langs de zgn. gouden bocht. Van al die rijkdommen hebben onze kruidnagel-, koffie- en nootmuskaatboeren helaas zelf niet al te veel geprofiteerd. De opbrengsten zitten in al die gebouwen langs de grachten in Amsterdam!

Via de Herengracht komen wij langs de Korsjespoortsteeg, hierlangs is gevestigd op nummer 20 het Multatuli Museum. Hij kwam op voor de inlanders en is onze held.
Aan de Keizersgracht en Leliegracht  bevinden zich ook panden met een verhaal. Op de Leidsegracht 92 bevond zich een pension waar de gebroeders Tehupeiory hebben gewoond. In de vorige eeuw kwamen zij naar Nederland om geneeskunde te studeren. Lees hiervoor het boek: ‘Tussen Ambon en Amsterdam’ van de schrijver Herman Keppy.
Jaagghh, en dan wordt er een lunch geserveerd: een kleine rijsttafel op een bordje in de vorm van een bootje. Oelie, Nootje en Kaatje worden helemaal flauw van de lekkere trek, zo zielig.

De gidsen proberen nog zoveel mogelijk verhalen en anekdotes te vertellen bij de nog te passeren gebouwen langs de grachten en voor iedereen het in de gaten heeft zijn wij terug bij de Stopera. Het beginpunt van de tocht is ook het eindpunt.
De organisatoren van de boottocht, Cerita Fakta, de gidsen Peter Bouman en Frans Leidelmeijer en de uitmuntende catering van Tino en Carol Pattipilohy  worden hartelijk bedankt en natuurlijk ook de schipper van de rondvaartboot.
En als je in Amsterdam bent, ga die boottocht met interessante verhalen over de verbindingen van Oost en West maken. Slechts een tipje van de sluier is opgelicht.

Er is op de boot nog zoveel meer verteld, maar dat moet je gewoon zelf ervaren door mee te gaan. Een klasse-, bedrijfs-, vrienden-, vriendinnen- en / of familie-uitje wordt zoveel malen interessanter en hierdoor ook leerzaam. Het is goed als deze kant van de gedeelde geschiedenis ook te vinden is de Nederlandse Canon.

En wat gaan wij doen? De boot gaat niet verder dan rondjes maken binnen Amsterdam. Wij besluiten om maar mee te gaan als verstekelingen in de tas met die ene dame, die in de bibliotheek MoluksKennisCentrum in Houten werkt! Wij hoorden haar dat vertellen aan andere gasten aan hun tafel. Toevallig zit in datzelfde gebouw ook TitanE, die ons tegen redelijke prijzen wil verkopen aan consumenten in Nederland. Als het goed is zullen de nootmuskaatboeren op de Molukken hiervan profiteren door goede, dus redelijke beloningen. Wij, Oelie, Nootje en Kaatje werken hier graag aan mee, dus koop die zak met verse nootmuskaten! De Nederlanders en hun Medelanders gaan in de herkansing, grijp die kans.


[met een knipoog: Ellen Hitipeuw, 24 mei 2016]




 http://titane.nl/cause-view/sociaal-ondernemen-het-palaprogramma/

Indische rondvaart Amsterdam   7 mei 2016

http://jalbum.net/a/1719071

Indische rondvaart Amsterdam    5 mei 2016




Voor de foto's van de rondvaart van 5 mei: 

http://jalbum.net/a/1718761


Column


STIL IN AMSTERDAM
Herman Keppy
20160417 Herman Keppy
Natuurlijk is het terecht dat sinds enige jaren 'Indische' rondvaarten worden gehouden in Amsterdam. Zonder Indië zou de Gouden Eeuw slechts een vergulde eeuw zijn geweest, en de hoofdstad minder de toeristische attractie van nu, met die rondvaarten voor toeristen langs opmerkelijke en historische plekken.
Als kleine, in de jaren zestig in Mokum opgroeiende jongen, maakte je nooit een rondvaart mee. Het begrip 'toerist in eigen stad' bestond nog niet. De schoonheid van de grachten en belerende panden leerde ik pas kennen toen ik op mijn achttiende, al dan niet aangeschoten, zomers op weekendochtenden de discotheek uitwankelde. Het was als in het prachtige lied van Ramses Shaffy:
t Is stil in Amsterdam
De mensen zijn gaan slapen
De auto's en de fietsen
Zijn levenloze dingen
De stad behoort nu nog
Aan een paar enkelingen
Zoals ik
Die houden van verlaten straten
Verbijsterend mooi is de stad op zo'n zomerochtend als de zon net op is en overal nog rustig. Een beetje Amsterdams jongetje had daar in de jaren zestig geen oog voor. Die hing liever over de brug om op toeristen te spugen in de boten – langzaam mikkend op de opening van het weggeschoven glazen dak. En dan hard weghollen, hoewel de boot toch niet zou stoppen, noch aanmeren om de woedende buitenlanders los te laten op het Amsterdams tuig.
Ik was een Amsterdams jongetje, geen Indisch jongetje, ook geen Moluks jongetje. Dat zei me niks, al was er wel iets. In mijn beleving zeiden alle Indische (en Molukse) mensen elkaar gedag in die tijd in Amsterdam. Iedere Indische man of vrouw die mij zag, knikte in ieder geval naar me. Een wat ouder Indisch heertje dat iedere werkdag ons huis passeerde op weg naar kantoor en mij en mijn broertjes en zusjes altijd groette als hij ons zag, werd jarenlang door mijn zus versleten als onze echte opa uit Indië. Vele jaren later, ik was al volwassen, zag ik 'm opeens weer, op de Overtoom. We herkenden elkaar meteen, begroetten elkaar als voorheen, en hij informeerde naar het welbevinden van mijn familie. Mooi.
Mijn vader had me van kleinsaf wel wat ingeprent, iets wat hij belangrijk vond en wat ik moest opvolgen. Hij zei: als mensen vragen of je Indisch bent, moet je antwoorden: nee, ik ben een Ambonees. Nooit heeft iemand me het gevraagd, en pas later begreep ik het nuanceverschil tussen 'Indisch' en 'Ambonees', of 'Moluks' zoals men tegenwoordig zegt. Indische mensen ben ik altijd blijven groeten.
Ambonezen ook. Die zijn altijd familie. Oom Job Pelupessy was een gepensioneerde marineman die tijdens WOII was gevangengenomen en aan de Birmaspoorlijn had gewerkt. Hoorde ik pas veel later van zijn zoon. Als ik 's ochtendvroeg naar de middelbare school fietste, ging ik altijd door de Schaapherderstraat. Want daar stond hij voor het venster, om op mij te wachten en even te zwaaien. Zij echtgenote, tante Atha, was de liefste tante van allemaal en kon heerlijk koken. Een andere oud-marineman, oom Minggus Manuputty, kon enorm van politieke mening verschillen met mijn vader, met boos weglopen van een van beiden tot gevolg. Maar als hij ons kinderen zag, op een warme zomerse dag, greep hij naar zijn portemonnee. Hoewel hij het verre van breed had, kocht hij dan een ijsje voor ons.
In die tijd zag je nog regelmatig een tante in sarong en kabaja op de markt. Dat beeld is voorgoed weg, net als het groetend Indisch heertje, net als mijn Ambonese ooms, net als mijn vader. Ja, het is een drukke stad, maar als ik er weer ben – ik woon inmiddels elders – denk ik: 't Is stil in Amsterdam.

Rondvaart zaterdag 24 oktober 2015







Indische Rondvaart 24 oktober 2015 : http://jalbum.net/a/1668032




Rondvaart zaterdag 8 augustus








                                                   

                                  Column Reggie Baay


Bekeerd

Ik moet eerlijk bekennen dat ik tot voor kort geen liefhebber was van een tocht per rondvaartboot. Het zal ongetwijfeld te maken hebben met het feit dat ik ben opgegroeid in het Zuidhollandse plassengebied, waar met ijzeren regelmaat grote rondvaartboten (niet zelden  van Avifauna) door de Ringvaart voeren, volgeladen met vaak zeer treurigkijkende of juist té uitbundige passagiers op leeftijd… In mijn herinnering was het tot overmaat van ramp dan ook altijd slecht weer.

            Eén keer heb ik mij laten verleiden om op zo’n rondvaart over de Zuidhollandse vaarten en plassen mee te gaan. Jaren geleden. Dat was ter gelegenheid van het vijfentwintigjarige huwelijksfeest van de ouders van mijn toenmalige Hollandse (dorps-)vriendinnetje.

            Die tocht mondde uit in een memorabel echec. In iedere familie zit immers wel een oom die bij dit soort gelegenheden al snel te diep in het glaasje heeft gekeken, en die dan ook nog eens de behoefte voelt om iedereen, op zijn manier, ongezouten de waarheid te zeggen… Zo ook in deze Hollandse familie. Als een olifant in de porseleinkast ging deze bloedverwant te keer, waarbij hij ieder familielid tot op het bot beledigde. Het gevolg was dat het ene gekrenkte deel van de  familie in tranen uitbarstte en dat het andere deel zich maar met moeite kon beheersen om dit zwarte dronken schaap van de familie niet in een zak met stenen verzwaard van boord te mieteren.

            Ik was dus niet geheel onbevooroordeeld toen de Stichting Cerita Fakta mij vroeg om eens mee te varen met de Indische rondvaart in Amsterdam…   Rondvaart? dacht ik nog, en dan ook nog eens een Indische rondvaart? Wat moet ik me daar bij voorstellen?
Mijn nieuwsgierigheid won het ten slotte van mijn aanvankelijke aarzeling; een mens moet toch openstaan voor nieuwe ervaringen, hield ik mijzelf manmoedig voor. Ik stemde uiteindelijk dus toe.

Het had niet mooier kunnen zijn; zaterdag 8 augustus 2015 was een dag gemáákt voor een geslaagde rondvaart: een prachtige, zonnige en bijna windstille dag met een aangename temperatuur van circa 26 graden celsius! Toen ik arriveerde bij de opstapplek, de kade bij de Stopera, was het dan ook al een drukte van belang. Hartelijke begroetingen met vele Indische bekenden volgden. Het enthousiasme voor deze rondvaart bleek groot; de tocht was geheel volgeboekt. En toen wij vervolgens plaatsnamen in de rondvaartboot, bleek er zelfs enig improvisatievermogen nodig om iedereen een plek te bieden.

            Terwijl wij snoepten van de emping, katjang en cassave (chips) begon onze tocht. Die voerde vanaf de Amstel bij de Stopera noordwaarts langs het Rokin, waar door onze gidsen, Peter Bouman en Frans Leidelmeijer, gewezen werd op het gebouw van Arti et Amicitiae vanwege een in 1917 gehouden gedenkwaardige Bali-tentoonstelling; voeren wij verder langs de Schreierstoren, de oudste toren van Amsterdam, waar velen in het verleden met groot verdriet hun geliefden naar de Oost zagen vertrekken; en trokken we langs de Prins Hendrikkade waar zich naast onder meer het befaamde Scheepvaarthuis (niet onbelangrijk in verband met de exploitatie van het vroegere Nederlands-Indië) natuurlijk ook d’Oude Werf bevindt, waar in het verleden de VOC-schepen werden gebouwd en onderhouden. Vervolgens diende zich voor mij al direct een van de hoogtepunten aan: de indrukwekkende replica van De Amsterdam, een VOC-Spiegelretourschip dat aangemeerd ligt voor het Scheepvaartmuseum. Over het Spiegelretourschip had ik net in mijn laatste boek geschreven (dit type schip werd door de VOC in Azië onder meer gebruikt voor het vervoeren van slaven; niet zelden werden er dan enkele honderden tot duizend per tocht in het ruim gestouwd…). Ik had het schip natuurlijk tijdens het schrijven al eerder bezichtigd, maar nu zag ik het imposante vaartuig eens een keer vanaf het water en dat gaf toch een heel andere sensatie. Dit laatste ervoer ik trouwens al vanaf het begin van de tocht: hoe mooi, dynamisch en – vooral - hoe anders Amsterdam oogt vanaf het water.  

Wat ik overigens niet onvermeld mag laten is de uitvoerige informatie die de beide gidsen hebben opgediept en waarvan ze ons, passagiers, gedurende de gehele rondvaart op een ongedwongen en vaak luchtige wijze deelgenoot maakten. En het is werkelijk indrukwekkend hoeveel connecties Amsterdam blijkt te hebben met het vroegere Nederlands-Indië. Alleen op de Herengracht al bevinden zich tal van monumentale panden die een geschiedenis hebben die terugvoert naar de vroegere kolonie. Zo is het huidige onderkomen van het NIOD op de gracht het voormalige woonhuis van de befaamde én beruchte tabakspionier op Sumatra Jacobus Nienhuys; vinden we er het vroegere (eerste) kantoor van de Nederlandse Handel Maatschappij (die zich bezighield met de exploitatie van de kolonie); en treffen we er ook het monumentale pand aan waar de Deli Maatschappij ooit kantoor hield.

Overigens gaan de gidsen in hun enthousiasme af en toe zo ver dat de link met Nederlands-Indië in een enkel geval wel héél creatief wordt gelegd; zo is mij nu nog steeds niet duidelijk wat het verband is tussen de Beatles die Amsterdam in 1964 bezochten en Indië…
            Maar dit is natuurlijk een bagatel, want wat een boeiende en leerzame tocht is dit! Ik ben dankzij Frans en Peter heel veel te weten gekomen over de verbinding tussen Amsterdam en Nederlands-Indië. Daarnaast heb ik genoten: van Amsterdam op een stralende dag vanaf het water (het is en blijft een prachtige stad); van de prachtige monumentale gebouwen; van het aangename gezelschap; van de ongedwongen sfeer (kletsen mág!); van de gastvrijheid van onze gastheren en gastvrouwen; van de uitvoerige én onderhoudende presentatie van de gidsen; en niet in de laatste plaats van het eten en drinken. Want het blijft natuurlijk een Indische rondvaart; naast de drankjes en de eerder genoemde snacks, word je als passagier namelijk ook nog eens onthaald op een heerlijke ketoprak. Nou, kom daar maar eens om bij een ‘gewone’ Hollandse rondvaart…  

Mijn familie bekijkt mij nu met enige argwaan; hij die altijd zo schamper deed over die oer-Hollandse rondvaart, heeft nu ‘het licht gezien’ en is razend enthousiast over … een rondvaart! Een Indische rondvaart!


Reggie Baay
www.reggiebaay.nl

                       Column Rocky Tuhuteru



Gedeeld verleden, gedeelde toekomst

Het gedeelde verleden van het Koninkrijk der Nederlanden wordt niet door iedereen in Nederland gedeeld. Een verleden delen impliceert dat de achtergronden van burgers in de huidige samenleving meer met elkaar vervlochten zijn dan je op het eerste gezicht zou denken. Mijn ouders komen van oorsprong uit de Molukken. Ik ben hier geboren en getogen. Diezelfde Molukken hebben onuitwisbare sporen in het Nederland van nu en in  Amsterdam in het bijzonder. En ook andersom. Mijn moeder is ‘een meisje De Kock’ zoals Molukkers een meisjesnaam plachten te noemen. Meer Nederlands qua naam kan bijna niet.

Ik had onlangs de eer om te gast te zijn tijdens de bijzondere Indische Rondvaart door de grachten van Amsterdam en over het IJ. Dan wordt dat gedeelde verleden op een zonovergoten zaterdag ineens het gedeelde heden: ik heb geleerd over de sporen uit het gezamenlijke verleden van Nederland en de Molukse gemeenschap die hier inmiddels 65 jaar leeft. Dat bijvoorbeeld een statig herenhuis vlakbij de gracht het onderkomen was van de eerste Molukse studenten die aan het begin van de vorige eeuw in Nederland mochten studeren. Daar waar een paar eeuwen geleden onderhandelingen plaatsvonden over contracten met handelaren in de Oost, flaneerden pal om de hoek bezoekers van Amsterdam met hippe zonnebrillen en gloednieuwe sneakers.
Het was op die zaterdagmiddag in Amsterdam niet alleen leerzaam. De Indische gidsen Frans Leidelmeijer en Peter Bouman wisten op soepele wijze dat verleden van Nederland te duiden. Met verrassende feiten, anekdoten en een zekere ironie.

Ik ben Frans en Peter samen met Carol Burgmeestre, Victor Joseph en Tino Pattipilohy dankbaar voor een historische middag door de grachtengordel van Amsterdam. De maaltijd van de hand van de Pattipilohy’s liet mij de Molukse smaak van kruidnagel en nootmuskaat proeven. Het waren die Molukse specerijen waarmee we een gedeeld verleden hebben. Dus ook een gedeelde toekomst.

Rocky Tuhuteru

Informatie over Rocky Tuhuteru kunt u vinden op:
Tuhuteru en Partners BV
Media | Diversiteit | Communicatie







Foto's  2015


Indische Rondvaart 8 augustus 2015, http://jalbum.net/a/1648044
Indische Rondvaart 13 juni 2015, http://jalbum.net/a/1631821
Indische Rondvaart 30 mei 2015,  http://jalbum.net/a/1630337  

Indische rondvaart filmimpressie 2015, http://youtu.be/RFOi9bdPdHQ

Indische rondvaart met Stichting Pelita en Stichting '40 - '45

Woensdag 8 juli 2015




Internationaal gezelschap Nijenrode Business en Spiritualiteit
         
Vrijdag 3 juli 2015





Zaterdag 13 juni 2015


In onderstaand artikel een boeiende bijdrage over de sporen van de VOC in Amsterdam. Peter Schumacher, geboren in 1933 op Borneo, Nederlands-Indië, is journalist, schrijver, fotograaf en radiomaker. Hij voer mee met de Indische Rondvaart door Amsterdam op 13 juni. Voor meer informatie, zie www.peterschumacher.nl




door Peter Schumacher

Aan het einde van de 16de en het begin van de 17de eeuw kende Nederland verschillende rederijen/compagnieën die handel dreven met verre overzeese gebieden. De Zeeuwen waren van meet af aan erg actief. Een ander klein en zeevarend land in Europa, Portugal, was al veel eerder naar het Verre Oosten gevaren om handel te drijven. De Portugezen hadden er al op verschillende plekken handelskantoren. Het was lucratieve handel, veelal specerijen, die door de Portugezen ondermeer in Antwerpen werden geveild. 
In Amsterdam, Middelburg en Enkhuizen redeneerden men: wat de Portugezen kunnen moet voor Nederlandse rederijen en handelshuizen toch ook mogelijk zijn. Een aantal schepen voer af en bereikte in 1596 Bantam op Java. Die eerste tochten waren geen groot succes. De Portugezen concurrentie was niet gemakkelijk te verslaan. Een verenigd initiatief van alle handelscompagnieën in Nederland zou meer kansen bieden, zo dacht men. Maar de onderlinge concurrentie in Nederland was ook groot. Desondanks werd men het na moeizame onderhandelingen onder leiding van staatspensionaris Johan van Oldenbarnevelt in het voorjaar van 1602 eens en werd in Amsterdam de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) opgericht. Met een verzameld startkapitaal van rond 6 miljoen gulden pakte men de zaak breed en krachtig aan, maar het duurde nog wel 30 jaar voor dat er goed winst werd gemaakt.

Jan Pieterszoon Coen
De VOC begon pas echt geld op te leveren nadat de Nederlandse bewindvoerder van de maatschappij, Jan Pieterszoon Coen, in 1621 op de Molukse Banda Eilanden bijna de hele bevolking had uitgemoord en wat later op de noordkust van Java de stad Batavia had gesticht nadat hij de oude stad Jacatra in brand had laten steken.


J.P. Coen zoals afgebeeld boven de ingang van het
Koninklijke Instituut voor de Tropen

Puur zakelijk bekeken heeft Coen in Oost-Indië (waarmee toen alle handelsgebieden ten oosten van De Kaap werden aangeduid) de grondslag gelegd voor een imperium waardoor Nederland een wereldmogendheid werd. De VOC heeft zo bijgedragen aan die prachtige Gouden (17de) Eeuw. Maar, zo luidt de vraag heden te dagen: moet Coen daarvoor in Amsterdam, waar hij niet eens vandaan komt (Hoorn 1587 ), zo uitgebreid worden geëerd?  De hoofdstad telt niet minder dan vier stand- en borstbeelden van hem plus nog twee Coentunnels en een Coenhaven. En dan laat ik de enorme afbeelding van de man in een voor het publiek niet toegankelijk trappenhuis in het Tropeninstituut nog even buiten beschouwing.
Vreemd genoeg is Coen in zijn geboorteplaats Hoorn meer omstreden. Een paar jaar geleden voerde een plaatselijk comité fel campagne om dat beeld te vervangen voor een bekende  Hoornse historische zeevaarder uit het verleden die geen bloed aan zijn handen had. Daar wilde het Hoornse stadbestuur niet mee akkoord gaan, maar wel kwam er een bord bij het beeld waarin Coens wandaden niet onvermeld blijven.
In Amsterdam is er met Coen nooit veel aan de hand geweest. Die beelden vallen misschien te weinig op. Varend met een boot zijn er met moeite twee van de vier te zien: de stenen kop boven de ingang van het Koninklijk Instituut voor de Tropen, en die heel hoog aan de voorpui van het gebouw De Bazel, nu stadarchief vroeger hoofdkwartier van de Nederlandse Handelmaatschappij. Hij wordt hier geflankeerd door twee andere voormalige gouverneurs van Indië: generaal  J.B. van Heutsz en Daendels.


Voor de volledigheid hierbij de andere twee plekken waar een stenen stand-, dan wel borstbeeld van Coen in de hoofdstad te bewonderen is: Aan de achtermuur van het Scheepvaarthuis aan de Buiten Bantammerstraat en een naast de noordelijke toegang tot de Beurs van Berlage.

Beeld van J.P. Coen aan de achterzijde van het Scheepvaarthuis.
In Amsterdam waren ze eind vorige eeuw overigens veel meer tegen een andere koloniale houwdegen, de zojuist genoemde generaal  J.B. Benedictus van Heutsz. Zijn beeld  werd zo’n 15 jaar geleden van het Amsterdamse Olympiaplein  verwijderd wegens de moordpartijen die hij in Atjeh aanrichtte. Het Van Heutsz-Monument heet vanaf 2002 het Monument Indië-Nederland 1596-1945-1949, respectievelijk de jaren van de eerste contacten met Indië, de uitroeping van onafhankelijkheid en de soevereiniteitsoverdracht.

Meer VOC-sporen in Amsterdam

Er zijn in Amsterdam nog heel wat fysieke sporen van de VOC te vinden, zoals daar zijn het toenmalige Zeemagazijn van de Compagnie, nu het Scheepvaart Museum aan het Kadijksplein met een replica van een VOC-schip Amsterdam . Als het huidige scheepvaartmuseum indertijd in de 18de eeuw niet met zulke zware muren was gebouwd, dan had het er nu niet meer gestaan. In 1790 brandde het af, maar omdat de dikke muren bleven staan kon het weer worden opgebouwd. Sindsdien heeft het ook een witgepleisterde buitenmuur in plaats van veen bakstenen.

Verder hebben we dan natuurlijk nog het Oost Indisch Huis aan de Nieuwe Hoogstraat, dat vanaf een rondvaartboot helaas niet te zien is,.

Links :  Nagebouwd VOC-schip bij het Scheepvaartmuseum in Amsterdam.




Rechts: Voormalig VOC-pakhuis in Oostenburg, Amsterdam, voormalig museum.

Wat is tot op de huidige dag de invloed op Amsterdam en de Amsterdammers geweest van al die exotisch handelswaren waarmee de VOC-schepen in de 17de en 18de eeuw terug kwamen van de kusten van Ceylon, India, Japan, China en Indonesië? Ondanks de aanwezigheid van tientallen boeken in het Nederlands, Engels en enkele andere talen over de VOC, is dié vraag nooit uitgebreid beantwoord. In verhouding hebben Roelof van Gelder en Lodewijk Wagenaar in Sporen van de Compagnie. De VOC in Nederland (1988) er nog het meeste aandacht aan besteed. Wat nu volgt is voor een groot deel aan dit boek ontleend.
Zoals gezegd sloeg de term ‘Oost-Indisch’ in VOC  op alle gebieden ten Oosten van Kaap Hoorn, dus ook op Ceylon (nu Sri Lanka), India, China, Japan en Formosa (nu Taiwan) en met tal van andere rijkjes en sultanaten dat later Nederlands-Indië zou heten en weer later Indonesië. De producten die die VOC-schepen mee terugnamen werden in Nederland opgeslagen in pakhuizen en verhandeld.  Er staan er nog een paar aan de Prins Hendrikkade. Daar achter liggen ter zaliger nagedachtenis van de VOC ook nog de Peperstraat en de Foeliestraat.
De VOC deed binnen “Oost-Indië” overigens ook veel aan ruilhandel.  Zijden stoffen en porcelein uit China naar Ceylon en kruidnagelen van de Molukken naar Japan,  dat soort dingen. Daarnaast investeerde de Compagnie in de bouw van handelsposten en was het veel geld kwijt aan gewapende strijders die te land en te zee de VOC-belangen dienden te verdedigen.
Deze eerste contacten met “Indië” hadden op het dagelijks leven in Amsterdam in het begin van de 17de eeuw weinig ‘Indische’ invloed. Ja, de bedrijvigheid nam toe en steeds meer mensen kregen werk in de scheepsbouw, als zeeman als militair of zij traden in dienst van de VOC  in tal van functies van boekhouder tot plaatselijk bewindvoerder hier of ergens in de Oost. De specerijen die de schepen mee terugnamen waren al wel enigszins bekend uit eerdere contacten met Europeanen (Spanjaarden, Portugezen, Britten maar ook Hollanders)  van vóór dat de VOC in 1602 werd opgericht. Maar omdat die goederen nu in veel grotere hoeveelheden werden aangevoerd, werden ze steeds goedkoper, zodat ook de gewone man er gebruik van kon maken.

Weinig Oosterlingen in Nederlands straatbeeld

De VOC had in 1639 bepaald dat VOC-ers die in Indië met een lokale vrouw een gezin hadden gesticht niet met dat gezin naar Nederland mochten reizen. En het meenemen van Indonesische slaven naar Nederland werd al helemaal aan banden gelegd. Het gebeurde namelijk veel te vaak dat die bedienden hier door hun baas op straat werden gezet alsof het een oude stoel betrof. Die arme sloebers klopten dan aan bij de VOC om ondersteund of teruggebracht te worden. Afhankelijk van de status van een VOC-er mocht men wel één of meerdere slaven meenemen naar Nederland als tevoren als garantie de terugreis was betaald. Tussen slaven en Indonesische familie en nageslacht maakte de VOC niet veel onderscheid. Overkomst naar Nederland was niet gewenst. Wat een enkele keer gebeurde was dat een zoon uit een welvarend Indisch gezin voor zijn studie naar Nederland werd gezonden. Of die verplicht moesten terugkeren is niet duidelijk, maar erg veel ‘Indische jongens’, zoals ze eeuwen later werden genoemd,  kunnen het niet geweest zijn. Dochters uit dergelijke gezinnen waren voorbestemd om in Indië met een zo wit mogelijk, rijke Hollandse heer te trouwen.

Wat was de drijfveer van die handelaren?

Wim Wennekes, auteur van boek Gouden Handel, doet een poging de drijfveer en de oorzaken te beschrijven waarom uitgerekend Nederlanders zulke wereldhandelsreizigers waren en in feite nog zijn: “Qua karakter hadden Nederlanders hun hebzuchtige, nieuws­gierige en avontuurlijke aard mee. Geen plaats zo ver, of zij zeilden erheen, desnoods met riskering van hun leven. Hoe gehecht zij ook aan hun geboortegrond waren, met het uitzicht op winst aarzelden zij niet huis en haard te verlaten, daarbij extra gedreven door de kans op (seksuele) avonturen. Ook wat dat laatste betreft spreken de geraadpleegde bronnen een duidelijke taal: nergens waren de vrouwen zo onkuis als ver van huis. In tal van landen maakten aan calvinistische preutsheid gewende Nederlanders kennis met ongeremde zeden, zinnenprikkelende technieken en lustversterkende middeltjes als duotra en opium. Het vooruitzicht op ongeremd seksueel verkeer gaf zeelieden en andere dienaren van de handel een bijkomende prikkel om naar de tropen te gaan en het zware leven daar vol te houden, een element dat in boeken over vader­landse geschiedenis niet of nauwelijks naar voren komt.” Verder wijst Wennekes op de ‘ongebreidelde hier aanwezige warenkennis’ en concludeert dan: “Het uitzonderlijke bewustzijn van de waarde van grondstoffen werd hier gescherpt doordat in eigen bodem vrijwel geen delfstoffen zaten en het klimaat zich slechts leende voor de aanplant van een beperkt aantal gewassen. Meer dan elders was daardoor het oog van Nederlandse kooplieden gericht op wat 
vreemde landen te bieden hadden.”


Indische rondvaart in beeld filmimpressie, http://youtu.be/RFOi9bdPdHQ


Foto's 2014

Indische Rondvaart 30 augustus 2014, http://jalbum.net/a/1541463!
Indische Rondvaart 26 juli 2014, http://jalbum.net/a/1529218
Indische Rondvaart 21 juni 2014,  http://jalbum.net/a/1516975


PelitaNieuws, nr. 2 oktober 2013:
Esther de Graaf doet in woord en beeld verslag van de Indische rondvaarten in Amsterdam, Gordel van Smaragd.





Een middagje Gordel van Smaragd, recensie door Maria Lamslag van Indisch 3.0

www.indisch3.nl

Foto's 2013

Indische Rondvaart 14 september 2013, http://jalbum.net/a/1411610

Indische Rondvaart 17 augustus 2013, http://jalbum.net/a/1398492

Indische Rondvaart 20 juli 2013, http://jalbum.net/a/1387782

Indische Rondvaart 1 juni 2013, http://jalbum.net/a/1385177



Bekijk filmpje Indische rondvaart, 1e rondvaart 2012

Foto's 2012

Indische Rondvaart 20 oktober 2012, Bekijk de foto's.

Indische Rondvaart 8 september 2012, http://jalbum.net/a/1516975

Indische Rondvaart 16 juni 2012,  http://jalbum.net/a/1633362





































Wat kunt u verwachten?
Tijdens een tocht van maar liefst 2 ½ uur  vaart u met een rondvaartboot langs diverse hoogtepunten die een connectie hebben met het voormalig Nederlands-Indië. Onze Indische gidsen geven uitleg over achtergronden van deze unieke panden en plekken, aangevuld met leuke anekdotes die u niet in geschiedenisboekjes vindt. Geheel in Indische sfeer wordt ook aan de inwendige mens gedacht: tijdens de tocht krijgt u koffie of thee met spekkoek en een lichte maaltijd met ketoprak, rijst, ayam besengek, tempe en krupuk geserveerd. Inbegrepen zijn koffie, thee en een consumptie voor fris of licht alcoholische dranken.

Voor wie?
Voor iedereen die affiniteit heeft met de geschiedenis van Nederlands-Indië en nieuwsgierig is naar allerlei Indische weetjes. Maar u bent uiteraard ook van harte welkom voor gewoon een gezellige middag op het water in Indische sfeer.  

De inschrijving geschiedt in volgorde van betaling. De kosten bedragen € 49,50 per persoon. Het bedrag zien we graag uiterlijk vijf dagen voor de tocht bijgeschreven op IBAN-nummer NL89 ABN A 048.97.01.906 van Stichting Cerita Fakta. Vermeld s.v.p. hierbij de datum van de tocht, uw telefoonnummer en/of uw e-mailadres! Bel voor meer informatie naar 0637291327

De opstapplaats van de boot bevindt zich in het centrum van Amsterdam bij de Stopera op loopafstand van een grote parkeergarage die goed bereikbaar is. Tevens vindt u vlakbij diverse tram- en metrohaltes.

Deze culturele vaartocht is een initiatief van Carol Burgemeestre en Peter Bouman (IndoNu), Ingrid Florentinus (LV-INOG) en Tino Pattipilohy (Cerita Fakta).
Gidsen zijn Peter Bouman en Frans Leidelmeijer. De vormgeving van dit project is gedaan door Zwing Wieland, Z Design for Press & Internet, www.zwing.nl

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

De boot vertrekt vanaf de opstapplaats bij de Stopera, zorg dat u 30 minuten van tevoren aanwezig bent want we vertrekken op tijd.

De tocht gaat altijd door, behalve bij noodweer in welk geval een nieuwe datum zal worden gepland. Er vindt geen restitutie van reeds betaalde gelden plaats.

Indien de boottocht niet door kan gaan vanwege te weinig deelnemers ontvangt u uiterlijk 1 week van tevoren bericht. U kunt dan kiezen voor restitutie of deelname op een andere nog bekend te maken datum.

Indien u zelf wenst te annuleren dan kan dat tot 2 weken van tevoren kosteloos. Daarna vragen wij een vergoeding van 50 %. Het is altijd mogelijk om iemand anders in uw plaats te laten deelnemen, mits de naam van deze persoon uiterlijk 2 dagen voor de vaartocht per mail aan ons is doorgegeven.

Graag bij uw aanmelding vermelden: uw naam, adres, postcode, email en telefoonnummer.

Voor meer informatie kunt u kijken op: http://gordelvansmaragd.nl